vrijdag 24 februari 2022
Vandaag nemen we de tijd om door de verschillende wijken van de stad te kuieren. Geen concrete plannen. Gewoon absorberen, observeren, leren, genieten. Na een hele week mooi weer, is het op onze laatste volle dag in Israël helaas wat minder weer: regen en wind wisselen elkaar af. Een jas is écht wel nodig maar al bij al hebben we wel altijd kunnen blijven wandelen en was er op de momenten dat het hard regende wel een plaats om te schuilen. Jammer want deze stad is verbonden met de zon en lekker weer. Enfin, we kunnen ermee lachen. Het was voor Jeroen de eerste keer in de anderhalf jaar dat hij hier woonde dat er gasten uit België kwamen. Hij had gezegd dat het voor hem ook hier en daar nog wel eens wat ontdekken zou zijn, zowel op vlak van planning van uitstappen als bij het uitzoeken van restaurantjes en zo. We zijn blij dat we dit samen met hem hebben kunnen doen. Slecht weer hebben in Tel Aviv was ook zo één van die dingen die voor hem de eerste keer was…
Gisteren hadden we Old Jaffa al ontdekt, vandaag starten we met Florentin (alternatieve buurt) en Neve Tzedek, de absoluut duurste côté van de stad. Tijdens onze wandeling spot je voortdurend Bauhaus gebouwen, de één als volledig in zijn oude glorie hersteld, de ander nog in vervallen staat. Tussen oude winkels met stoffen of winkeltjes met goedkope brol, zie je heel regelmatig ook hippe koffiebars, leuke plekken om te eten, toffe winkeltjes. Er is in deze stad niet echt een “centrum”, je hebt een paar wijken en daarbinnen heb je een mix van oude, lelijke maar hoe langer hoe meer ook veel hippe en moderne dingen. Bijzonder interessant. We wandelen via Florentin naar Neve Tzedek. Als je dit niet weet, zou je niet direct verwachten dat dit de allerduurste wijk is. Er is hier niet zoveel hoogbouw, er staan nog veel oude huizen die weliswaar meer en meer gerenoveerd worden. De wijk voelt wel authentiek aan en is sterk gehyped. Hier wonen de rich & famous. Ondermeer de rijke oliemagnaat, eigenaar van Chelsea en vriendje van Poetin, Abramovich heeft hier een villa. Toen hij deze gekocht heeft, werd heel de oorspronkelijke inrichting (het was een hotel voordien) verkocht. Uit dat lot heeft Jeroen twee barkrukken met leren zitting kunnen kopen die nu in zijn appartement prijken.
We vinden een leuke plek om te brunchen. Het bruist er van het volk. Vandaag is het vrijdag Voor Israeli’s is dit de eerste dag van het weekend. Een dag waarop ze tijd hebben om te gaan eten en drinken, om wat te shoppen en vrienden te ontmoeten. Morgen is het sabbat en zal het leven hier wat stil vallen. In Jeruzalem zal het morgen écht doods zijn, Tel Aviv neemt alles meer met een korreltje zout. De am-pm winkels (soort city-supermarkets) die je werkelijk overal in de stad ziet (vergelijk het met de seven-eleven in Japan) zijn bijvoorbeeld open hier op sabbat. Iets wat de orthodoxe gemeenschap heeft proberen tegenhouden maar waar het stadsbestuur van Tel Aviv toch niet is in meegegaan. Het openbaar vervoer rijdt dan weer niet en, dat zullen we morgen merken, veel winkels zijn toch ook gesloten. Vergelijk het met onze zondag. We hebben geluk dat we nog een tafeltje kunnen bemachtigen in deze populaire plek vol sfeer. Denk aan een grote bar, veel planten, een diversiteit aan karaktervolle meubels en inrichting, mensen in alle leeftijd en kleur en bijzonder lekker en interessant eten. Ik bestel een bagel met rauwe tonijn die afgewerkt is met een lekkere vinaigrette en twee gepocheerde eitjes. I love Tel Aviv. Het krioelt hier van wat men hipsters noemt maar hier lijkt dit wel geen artificiële gemeenschap zoals je soms in andere steden wel hebt. Dit klopt helemaal. Dit is Tel Aviv. Na een uitgebreide stop voor de brunch waardoor we ook een fikse regenbui vermeden hebben, wandelen we verder. De zon komt zowaar piepen waardoor het ook helemaal niet koud is. We kuieren langs de leuke concept stores, gaan soms binnen maar komen altijd met lege handen buiten. Israel is duur. Hier moet je niet zijn om koopjes te doen. Ze hebben smaak en mooie dingen maar de prijzen zijn navenant. Dit heeft te maken met de organisatie van hun import van goederen. Deze zijn vaak in handen van één consortium dat dan het alleenrecht heeft en kan doorrekenen. Het zijn één voor één vriendjes van de voormalige president Benjamin Netanyahu. Israël en zijn leiders, het blijft een beladen verhaal. Eén van die andere leiders wiens naam bij ons een belletje doet rinkelen is Jitzak Rabin. Zeker ook niet onbesproken in zijn politiek maar hij was wel degene die geprobeerd heeft om tot een verregaand vredesakkoord met de Palestijnen te komen en bereid was om Israël weg te trekken uit grote delen van de Westbank. Hij heeft het met zijn leven moeten bekopen want in 2006 werd hij beschoten door een extreme Jood toen hij hier in Tel Aviv een toespraak hield voor een grote mensenmassa. Het plein voor het stadhuis van Tel Aviv werd omgedoopt tot het Rabin plein. Hij was niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn die een poging onderneemt om tot een oplossing te komen voor de Israëlisch-Palestijnse kwestie. Een paar jaar terug nog, had Trump, bij monde van zijn schoonzoon Jared Kushner, zelf een Jood, nog een vredesplan dat 0 kans op slagen had. De Palestijnen zouden in de Palestijnse gebieden alleen nog de A-zones mogen overhouden, de B & C-zones zouden integraal Israel worden. In ruil zouden de Palestijnen in het Zuiden van het land, in de Negev woestijn aan de grens met Egypte, nog onder Mitzpe Ramon, een stuk land krijgen. De realiteit zou dus zijn dat Palestina zou bestaan uit een aantal enclaves in Israël, helemaal niet met elkaar verbonden en een stuk dorre woestijn. Jared was overtuigd dat hij hiermee een plan had met kans op slagen. De jongen had het mis.
Terug naar Tel Aviv. We wandelen over de Rothschild Boulevard naar het Habima Theatre. Onderweg vertelt Jeroen ons vanwaar de rijkdom komt van de familie Rothschild. In feite waren zij de eersten die al zo’n 300 jaar geleden internationale betalingen opgezet hebben. Het swift-systeem avant-la-lettre dus. Zij waren een bankiersfamilie die sowieso rijk geworden was door leningen en interesten maar doordat zij in diverse grote steden in Europa woonden, kon men enkel met een document geld van de ene stad naar de andere brengen. Het geld zelf hoefde niet meer te verhuizen, het was gewoon een verschuiving binnen het kapitaal van de familie.
Het Habima theater is een mooi gebouw met een gezellig plein. Je vindt er ook het conservatorium van Tel Aviv. We wandelen verder en zien dat er een nieuwe afdeling van het Tel Aviv museum binnenkort geopend zal worden op deze site. Omdat het weer wat begint te regenen, gaan we naar de shopping mall vlakbij. Het heeft al een paar keer dezer dagen dienst kunnen doen als onze sanitaire stop maar verder heeft het eigenlijk weinig meerwaarde: de klassieke ketens, afgewisseld met lokale winkels maar dus allemaal duur. We zetten onze weg verder naar het Noorden van de stad. Er zullen vandaag meer dan 30.000 stappen op onze teller staan en als je dan weet dat Jeroen écht een snelle wandelaar is dan weet je dat we een flinke workout achter de kiezen hebben.
Tel Aviv port in het Noorden is opnieuw een heel andere buurt. We kunnen ons inbeelden hoe het er moet uitzien als het zonnig weer is maar vandaag is er storm. Op zich ook wel mooi om zien hoe woest de zee is en hoe het water over de dijk spat. Hier voel je je meer in een klassieke populaire badplaats, minder stijlvol dan de stranden meer in het zuiden. Hier heb je ook het strand waar ultraorthodoxen kunnen komen: op maandag, woensdag en vrijdag mogen de mannen, op de andere dagen (behalve sabbat uiteraard) de vrouwen. Er staan hoge muren rond zodat niemand je kan zien. Onwaarschijnlijk.
We wandelen nog wat verder tot aan de Yarkon rivier waar er een grote vuurtoren staat die deel uitmaakt van een elektriciteitscentrale. Je vindt hier havenloodsen die nu ingepalmd zijn door winkels en entertainment. Omdat we graag terug richting Old Jaffa willen om te eten, nemen we een Gett-taxi helemaal naar de andere kant van de stad. Het blijft regenachtig weer dus is de keuze snel gemaakt om ons ergens te zetten en te aperitieven. De margarita met chilli en zout is heerlijk. De hapjes ook. We beslissen om in een andere plek, een beetje verderop te eten. Een lekker visje met een oosterse salade op een overdekt terras onder de terrasverwarmers is onze afsluiter van de dag. Ik merk op aan Jeroen dat de kelner er niet echt Israëlisch uitziet. Hij legt me uit (een herhaling van wat hij al gezegd had maar door de gigantische hoeveelheid aan informatie zou een mens al eens iets vergeten) dat dit wel een Jood is maar duidelijk een Ashkenazi. Dit zijn Joden die hun oorsprong hebben in Oost-Europa. De andere groep, de Mizrahi, zijn de joden uit meer Zuiderse landen zoals Spanje en Portugal maar evenzeer uit Marokko en andere Arabische landen waar je ook wel grote gemeenschappen aan Joden had en nog altijd hebt. De ene zien er bleek uit en hebben soms blond haar, de andere zien er veel donkerder uit. Dat en nog zoveel andere dingen hebben we geleerd deze week. Onwaarschijnlijk was het. Bijna niet na te vertellen. Vandaar dat ik blij ben dat ik toch één en ander heb kunnen neerschrijven, nagelezen door Jeroen op fouten. Het is geen volledig verhaal maar wel ons verhaal met historisch juiste feiten. Morgen hebben we nog een paar uur in Tel Aviv om nog eens lekker te ontbijten, zo’n typisch Israëlisch ontbijt en toch ook nog eens met onze voeten in het zand te gaan alvorens we onze vlucht terug naar huis nemen. Intens is een woord waarmee je deze week kan samenvatten. Zo blij met de kans die we hier gekregen hebben.
תודה Jeroen
תודה רבה