De vrouwen zijn deze avond tamada.

.

Russische schoenen kopen

Beestenboel

Hoefsmid

Markt

.

.

Mooi klooster

.

Ik heb op zich goed geslapen maar heb deze nacht opnieuw een aantal keer mee moeten herpositioneren in mijn bed. De kamer waarin wij slapen helt heel sterk af in twee richtingen. Je houdt het bijna niet voor mogelijk. Door een aardbeving is het huis een aantal jaren terug scheef komen te staan en Pjotr had ons al laten weten dat hij schrik heeft dat het verder aan het wegzakken is. ik kan me er echt wel iets bij voorstellen. de wekker staat om 6 uur omdat we graag om 6:30 willen vertrekken naar de markt in Kabali, een stadje aan de andere kant van de vallei. Koen en Witse gaan niet mee dus kunnen we met ons vijven in een auto. E-mail in de buurt van Kabali is het niet echt moeilijk om de markt te vinden. We volgen gewoon de mensen met paard en kar en de vele Lada's met aanhangwagen. we wisten dat er dieren verhandeld werden op de markt maar de realiteit hakt er toch wel best in. De bruut heit en het gebrek aan mededogen voor de beesten doen ons nog beter begrijpen hoe hard het leven hier soms wel is. oude Russische wagens zijn echt overal aanwezig en lijken in de meest extreme omstandigheden nog altijd prima te functioneren. We zien kleine autootjes met een grote aanhangwagen waarvan de banden bijna plat zijn die dan drie grote koeien vervoeren. De markt gaat door op een grote vlakte met op de achtergrond de Kaukasus. Het ochtendlicht is prachtig. Ook de kleuren op de markt zorgen ervoor dat we veel typerende foto's kunnen maken. De markt is opgedeeld in een aantal zones: koeien en kalveren, paarden, pluimvee, konijnen en ganzen en dan verder nog een heel groot stuk met kledij voedsel en andere prullaria die je bij action kan kopen maar dan van Russische makelij. Je kan zelfs bedden en stoelen kopen op de markt. Wij nemen foto's maar worden ook zelf heel regelmatig gefotografeerd. Veel toeristen zien ze hier niet. v koopt nog een paar Russische sneakers van chinese makelij en we zorgen dat we voor deze middag tomatensaus met aubergines kunnen klaarmaken. De conversaties met de dametjes die kruiden of groenten verkopen gebeuren letterlijk met gebarentaal want zij zijn bijna altijd verwonderd dat wij geen Russisch spreken. ze blijven dan ook vaak hetzelfde herhalen waarop wij moeten tekenen doen dat we er echt niks van begrijpen. Meestal eindigt het dan wel met een lach. Al blijven we nog altijd zoeken naar die uiterst vriendelijke Georgiërs. Ze hebben een ietwat stuurse blik en zijn ook wat gereserveerd waardoor je hun vriendelijkheid pas in tweede of derde instantie ontdekt. op de markt maakte wij ons ook de bedenking dat ze er wat uitzien zoals Roma mensen. we spotten ook een aantal mensen zowel mannen als vrouwen met een hele rij gouden tanden in hun mond. vrouwen lopen rond op de markt met in hun ene hand 5 nog levende kippen en in hun andere hand hun kinderen die ze op hun paasbest uitgedost hebben omdat het zondag is.

Om 10u30 zijn we terug aan ons huis. Koen heeft een heerlijk koffietje gezet en we genieten van wat tijd in het huis terwijl we lukken muziek opzetten. Onze saus met tomaten en aubergines gekrijt met wat gedroogde kruiden van de markt en verse rozemarijn uit de tuin van Pjotr smaakt voortreffelijk. Koken met smaakvolle groenten is toch zo makkelijk. Sofie en Koen ruimen de keuken op terwijl wij ons koffietje drinken. Wat zijn we toch een goed team. Terwijl de kinderen een kaartspel spelen werk ik wat aan mijn verslag vanuit een ligzeteltje onder de druivenranken. Vlakbij Sighnaghi is het Bodbe klooster, net buiten het dorp. Het valt op hoeveel er hier geïnvesteerd wordt in toerisme. Een gigantische, gerenoveerde kerk met een paar mooie roestbruine details weet ons te verrassen. Het uitzicht op de vallei is ook aan deze kant van Sighnaghi fantastisch. We gaan nog even naar het marktplein om de oude stad nog eens te bekijken en een ijsje te eten. Wat opvalt in Sighnaghi zijn de druivenranken tegen vrijwel elke gevel. Hier in Kakheti wordt al sinds de 8e eeuw wijn verbouwd, als eerste plek ter wereld, en daar zijn de Georgiërs maar wat trots op. Per huishouden schijnt er maar liefst 5000 liter per jaar geproduceerd te worden. Voor eigen gebruik! Ik zie ergens een bord staan met de tekst “save the earth, it’s the only planet that has wine”. Ja, de Georgiër drinkt graag z’n glaasje en wij met hen. Deze avond kookt Martha voor ons allemaal en schuiven zij, Pjotr en nog een vriendin uit Tbilisi mee aan tafel. Het wordt een heel amusante avond waar de wijn rijkelijk vloeit. Martha heeft heerlijk gekookt. We krijgen een aantal typische Georgische gerechten zoals khinkali (soort grote ravioli die je bij het steeltje moet vastnemen om op te eten) en een kebab van lam. Verder is ze vooral creatief geweest met de heerlijke groenten die je hier overal kan kopen. i

Ik vraag Pjotr of het verhaal klopt dat een gemiddeld Georgisch gezin 500 liter wijn per jaar drinkt en hij bevestigt dit. Hij legt ons uit dat de wijn in de kverie niet met chemicaliën mag behandeld worden. Op zich een goede zaak dat de overheid dit verbiedt. Er schuilt echter een addertje onder het gras want Pjotr vertelt dat ze met de restanten uit de kveri een goedkopere wijn maken die ze dan aan toeristen verkopen. Aan die wijn wordt wel extra suiker, alcohol en eventueel chemicaliën toegevoegd. Het valt ons op dat we in elk geval geen hoofdpijn hebben na het drinken van de natuurlijke wijn van Pjotr en Martha. Stasia, de vriendin van Martha, woont momenteel in Tbilisi maar heeft daarvoor een aantal jaren in Zugdidi, op het platteland, gewoond. Ze maakt reportages over Georgië voor een Poolse krant. Ze is vooral bezig met de situatie van de vrouw en heeft daar recentelijk ook nog een boek over geschreven. Wanneer we haar vragen hoe het is om vrouw te zijn in Georgië draait ze ostentatief met haar ogen. Er heerst hier een echte macho cultuur. Georgiërs worden blijkbaar ook wel de Arabieren van de Kaukasus genoemd. Net als in de traditionele moslimwereld is het ook hier de vrouw die zorgt voor de kinderen het huishouden en heel vaak ook het inkomen. Mannen en vrouwen moeten afzonderlijk eten en wanneer ze een feest organiseren in hun huizen mogen vrouwen niet mee aanschuiven. Officieus zijn 60% van de Georgiërs werkloos volgens Pjotr. Deze cijfers lijken redelijk onwaarschijnlijk dus zal ik ze later nog wel eens checken. Toch was het ons ook al opgevallen dat je op straat heel veel mannen gewoon ziet zitten. Pjotr maakt er een karikatuur van door te tonen hoe ze met hun dikke beuken op hun stoel hangen terwijl ze hun t-shirt omhoog trekken en met hun vingers in en rond hun navel draaien. Een Georgische man pakt er graag mee uit hoeveel liter wijn hij kan drinken (3 liter per avond is geen uitzondering) en hoeveel khinkali hij in één maaltijd kan verwerken. De kampioen van Sighnaghi is in staat om 100 kinkhali te eten. Wij eten er maximum vijf.

Wanneer we vertellen dat we deze ochtend naar de markt gegaan zijn, legde Stasia uit dat gehandicapten in Georgië ongeveer dezelfde rechten hebben als dieren. De drie Polen aan onze tafel leken het allemaal een beetje gehad te hebben met de Georgiërs. Ik wil hen het voordeel van de twijfel geven al zullen we zelf ook nog op zoek gaan naar andere verhalen. Feit is wel dat veel mannen niet graag werken. De meeste winkels, zelfs bakkers, gaan hier niet voor 9 uur open. Vroeger was het zelfs zo dat het 'not done' was om iemand voor 11 uur 's ochtends te bellen. Pjotr wil een toast uitbrengen op typische Georgische manier. Dat betekent dat je een tamada aanstelt die de hele avond lang de toasts inleidt. Over het algemeen is de Tamada de oudste of wijste man rond de tafel. Deze manier van feestvieren wordt niet voor niets de universiteit van Georgië genoemd. Rebels als hij is, stelt Pjotr voor om niet één maar meerdere tamada's aan te stellen en dit te vragen aan alle vrouwen rond de tafel. Voor een Georgische man is dit ware heiligschennis. Na Martha en ik zijn Kato en Fé aan de beurt. Fé geeft een mooie speech over hoe dankbaar ze is dat ze kansen krijgt om de wereld te ontdekken en als meisje ook de mogelijkheid heeft om een vechtsport zoals karate te beoefenen. Ook Kato vertelt dat ze nu zal beginnen voetballen. Marta legt uit dat je als vrouw in Georgië niet ernstig genomen wordt als je geen lang haar hebt. Ook het dragen van een broek is iets wat niet erg geapprecieerd wordt. De volgende dag zien we zelfs een bord aan een kerk hangen waarop staat dat vrouwen in lange broek niet binnen mogen. Stel je voor! Hoewel ze over het algemeen gelovig zijn, is abortus onder bepaalde omstandigheden in Georgië trouwens ook toegelaten. Want als je als vrouw al twee dochters hebt en je bent terug zwanger van een derde meisje heb je het recht om abortus te plegen. De invloed van de kerk op de maatschappij in Georgië is nog bijzonder groot. Onze tafelgenoten leggen uit dat er nu een uiterst rechts bewind aan de macht is dat gesteund wordt door de rijkste man van Georgië. Hij heeft meer dan 20 miljoen dollar gedoneerd aan de kerk zodat zij konden oproepen om voor deze partij te stemmen.

We hebben nog geanimeerde gesprekken over reizen naar Afrika, de Europese unie en de opwarming van de aarde. Het is een amusante en bijzonder boeiende avond. Iets voor middernacht brengen we nog een laatste toast uit met een zoetere wijn, type Porto en ronde dan de dag af.